Coraz częściej zauważamy u dzieci stany napięcia, lęku, problemy ze skupieniem uwagi, agresję, nerwowość. Przyczyny takiego stanu mogą być różne: rosnące wymagania w szkole, zbyt mało czasu spędzanego z rodzicami oraz wzmożony kontakt z mediami. To wszystko może potęgować depresje, niską samoocenę, obniżoną wydajność pracy w szkole
i pomniejszać zdolność podejmowania decyzji.
Jednym ze sposobów odnalezienia wewnętrznej harmonii jest malowanie mandali – wpisanych w koło obrazków.
Słowo mandala pochodzi z Indii i oznacza centrum, obwód lub koło.
Praca z mandalą wywiera bardzo korzystny wpływ na kształcenie uczniów już od pierwszego etapu nauczania.
Pobudza i rozwija twórcze myślenie, które jest podstawą kreatywnej edukacji.
Technika mandali uspokaja i wycisza dzieci nadpobudliwe psychoruchowo, ułatwia koncentrację, prowadzi do wytrwałości i konsekwencji w działaniu, sprzyja wewnętrznej integracji.
Z drugiej strony zauważa się wzrost aktywności dzieci nieśmiałych, biernych, ponieważ poprzez radość tworzenia otwierają się, stają się odważniejsze i bardziej komunikatywne w stosunku do rówieśników. Należy dodać, że specyficzna atmosfera, jaka wywarza się podczas malowania mandali łagodzi napięcia, nieporozumienia i agresję wśród dzieci.
Dodatkowo w celu stworzenia miłej atmosfery można dzieciom włączyć spokojną, relaksacyjną muzykę.
I wreszcie rysowanie mandali to dobra okazja do poznania warsztatu plastycznego, kształcenia zdolności manualnych
i techniki rysunku, ćwiczy motorykę dłoni najmłodszych uczniów, uczy jak dobierać kolory, kształty, typ kreski, pozwala na wypracowanie własnego stylu.
Podczas malowania mamy skłonność do intuicyjnego sięgania po nasze ulubione kolory. W doborze kolorów dzieci są spontaniczne, częściej sięgają po kolory mocniejsze i bardziej soczyste. Kolory cieplejsze – czerwienie pobudzają, kolory zimne – odcienie błękitów uspokajają i wzmacniają psychikę.
Kolory i ich znaczenie:
Biały – doskonałość, niewinność, szczerość.
Czarny – siła postanowienia, honor, powrót.
Niebieski – spokój, rozluźnienie, opanowanie, ustępliwość.
Czerwony – siła, wytrwałość, miłość, zaufanie do siebie.
Pomarańczowy – energia, optymizm, radość życia, siła, ambicja, czułość, aktywność.
Różowy – kobiecość, delikatność, romantyzm.
Fioletowy – uduchowienie, inspiracja, uczciwość.
Zielony – równowaga, nadzieja, życie, siła woli, uzdrowienie, nowy początek, dobre samopoczucie.
Korzyści z tworzenia mandali:
– rozwijają wyobraźnię (kreatywna edukacja),
– pomagają w skupieniu uwagi i koncentracji,
– pozwalają wyrazić uczucia, lęki i myśli,
– rozwijają koordynację wzrokowo-ruchową,
– pomagają wyciszyć się i zrelaksować.
Kiedy po raz pierwszy na zajęciach świetlicowych pojawiły się mandale, dzieci dokładnie oglądały przygotowane wzory, rozmawiały o nich i zachęcone przez nauczycieli w świetlicy szkolnej, malowały je zgodnie z wyobrażeniem, z jakim kojarzyły im się te czarne linie. Z biegiem czasu praca z mandalami stała się indywidualnym sposobem ich tworzenia. Uczniowie malowali mandale w dowolny sposób, według własnej koncepcji, dobierając kolory według uznania, tworząc barwne kompozycje. Dzieci były skupione i pochłonięte malowaniem. Zajęcia te zadziałały wyciszająco oraz zaangażowały uczniów w wykonywaną pracę.
Do malowania dzieci używały sporo kolorów, zwłaszcza w formie pisaków ze względu na intensywność barw. Dominowały kontrasty, barwy ciepłe, zimne, jasne: żółty, czerwony, pomarańczowy, różowy, ale także pastelowa zieleń, błękit, fiolet i brąz. Dzięki temu powstały różne ciekawe kompozycje.
Zajęcia z mandalami korzystnie wpłynęły na uczniów tj. zadziałały uspokajająco i wyciszająco. Podczas rysowania panował spokój i odprężenie. Poprzez pracę z mandalami umysł dzieci stał się bardziej chłonny i pozwalał na łatwiejsze przyswajanie wiedzy.
Pamiętajmy, że wszystkie mandale są ładne, nie ma nieciekawych i nieefektownych.
